تعداد دفعات مدفوع نوزاد در ماه‌های اول تولد چگونه خواهد بود؟
بعد از تولد از تولد اولین نوزادتان، یکی از سوال‌هایی که خیلی ذهن شما را درگیر می‌کند تعداد دفعات مدفوع نوزاد در طول روز است؛ چه تعداد طبیعی و چه تعداد مدفوع غیرطبیعی است؟ نوزادان در سال اول زندگی خود حدود ۳,۰۰۰ پوشک مصرف می‌کنند و هر روز چندین بار نیاز به تعویض پوشک دارند، بنابراین فرصت زیادی خواهید داشت تا با الگوی دفع آن‌ها آشنا شوید. اما در دوران حساس نوزادی، تشخیص اینکه الگوی مدفوع کودک سالم است یا نه، می‌تواند دشوار باشد.
تعداد دفعات مدفوع نوزاد به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اینکه آیا با شیر مادر تغذیه می‌شود یا شیر خشک، سیستم گوارشی منحصربه‌فرد نوزاد و حتی برخی مسائل زمینه‌ای. در صورت داشتن هرگونه سؤال درباره مدفوع نوزاد، همیشه با پزشک أطفال مشورت کنید و به اطلاعات سطح اینترنت به صورت کامل تکیه نکنید. راهنمایی که در زیر برای بررسی تعداد دفعات مدفوع نوزاد آماده کرده‌ایم، به سوالات کلی و رایج این زمینه توضیح می‌دهد پس همراه ما در کیکابو باشید.
مدفوع اولیه نوزاد چگونه خواهد بود؟
اکثر نوزادان در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول زندگی خود اولین مدفوع را دفع می‌کنند. این مدفوع که مکونیوم نام دارد، معمولاً ضخیم، چسبناک و شبیه قیر است. مکونیوم از مایعات آمنیوتیکی که نوزاد در رحم بلعیده تشکیل شده و ممکن است شامل سلول‌های پوستی و مخاطی ریخته‌شده، ترشحات روده‌ای و صفرا باشد. در چند پوشک اول، مدفوع نوزاد از مکونیوم تشکیل شده است تا زمانی که سیستم گوارشی او بقایای دوران جنینی را به‌طور کامل دفع کند.
برای پاک کردن این مدفوع چسبناک، احتمالاً به مقدار زیادی دستمال مرطوب نیاز خواهید داشت! اما نکته مثبت این است که برخلاف مدفوعی که در مراحل بعدی خواهید دید، مکونیوم معمولاً بوی بدی ندارد. پس از دفع مکونیوم، قوام مدفوع بسته به نوع تغذیه نوزاد (شیر مادر یا شیر خشک) تغییر خواهد کرد.
تعداد دفعات مدفوع نوزاد با تغذیه شیر مادر
بسیاری از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند، بعد از هر بار شیردهی مدفوع می‌کنند که این مقدار در شش هفته اول زندگی ممکن است به شش بار یا بیشتر در روز برسد. پس از این دوره، دفعات مدفوع کاهش می‌یابد.
به‌طور کلی، نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند در هفته‌های اول زندگی پوشک‌های زیادی را کثیف می‌کنند، اما با گذشت زمان، این تعداد کمتر می‌شود. با این حال، سیستم گوارشی نوزاد در این مرحله هنوز کاملاً بالغ نشده است. هنگام تغذیه، معده نوزاد منبسط می‌شود و این می‌تواند رفلکس گاستروکولیک (یک واکنش طبیعی که روده‌ها را تحریک به تخلیه می‌کند) را فعال کند، که ممکن است باعث شود نوزاد هنگام شیر خوردن مدفوع کند.
از طرف دیگر، برخی نوزادان شیرخوار فقط هر چند روز یک‌بار مدفوع می‌کنند، خصوصاً پس از دو هفته اول زندگی. هر دو حالت می‌تواند طبیعی باشد. یک نکته جالب دیگر این است که مدفوع نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، معمولاً نرم، دانه‌دار و به رنگ زرد خردلی است. همچنین، بوی مدفوع آن‌ها با نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، تفاوت دارد. برخی والدین معتقدند که مدفوع نوزادان شیرخوار بوی ملایم‌تری دارد، اما در نهایت، مدفوع همان مدفوع است!
تعداد دفعات مدفوع نوزادان تغذیه شده با شیرخشک
نوزادانی که بیشتر با شیر خشک تغذیه می‌شوند، معمولاً روزانه بین یک تا چهار بار مدفوع دارند. همچنین، مدفوع آن‌ها از نظر دفعات کمتر اما از نظر حجم بزرگ‌تر است و بوی متفاوتی نسبت به مدفوع نوزادان شیرخوار دارد. علت این تفاوت این است که هضم شیر خشک زمان بیشتری می‌برد و مواد دفعی با سرعت کمتری از روده عبور می‌کنند.
برخی نوزادان که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، کمتر از این مقدار مدفوع می‌کنند؛ این موضوع بستگی به سیستم گوارشی آن‌ها دارد. مدفوع این نوزادان معمولاً زرد تا قهوه‌ای بوده و قوام سفت‌تری نسبت به مدفوع نوزادان شیرخوار دارد. اگر درباره دفعات یا قوام مدفوع نوزادتان نگرانی دارید، بهتر است با پزشک اطفال مشورت کنید.
دفعات مدفوع نوزاد پس از مرحله نوزادی چگونه تغییر می‌کند؟
فارغ از نوع تغذیه، دفعات مدفوع نوزادان از ۶ تا ۸ هفتگی کمتر می‌شود، زیرا روده‌ها در حال رشد و سیستم گوارشی کارآمدتر می‌شود. اگر مدفوع نوزاد هنگام دفع نرم باشد و وزن‌گیری او مناسب باشد، حتی اگر فقط یک یا دو بار در هفته مدفوع کند، مشکلی ندارد. با شروع تغذیه با غذاهای کمکی در ماه‌های بعدی، مدفوع نوزاد مجدداً تغییر می‌کند. قوام آن سفت‌تر و بوی آن شدیدتر خواهد شد.
چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟
یبوست در نوزادان نادر است اما برخی علائم ممکن است نشان‌دهنده‌ی مشکل باشند، از جمله:
- مدفوع سفت یا خشک
- بی‌اشتهایی و امتناع از غذا خوردن
- چهره درهم‌کشیده هنگام دفع
- گریه و ناراحتی هنگام مدفوع
- شکم سفت و متورم
- وجود خون در مدفوع
در صورت مشاهده این علائم، پزشک ممکن است بررسی کند که آیا نوزاد به پروتئین آلرژی دارد یا خیر. اگر مدفوع نوزاد بسیار آبکی باشد، خون داشته باشد، یا پس از مرحله‌ی مدفوع مکونیوم، به رنگ سفید، خاکستری یا سیاه متعادل شود، با پزشک تماس بگیرید. مدفوع نوزادان دامنه وسیعی از حالت‌های طبیعی را دارد، اما اگر نگرانی یا سؤالی دارید، حتماً با پزشک اطفال یا متخصص سلامت مشورت کنید.
