راهنمای تصویری آموزش آروغ گرفتن نوزاد

وقتی نوزاد کوچک شما بعد از هر وعده شیر خوردن بی‌قراری می‌کند، احتمالا مشکل از هوایی است که در معده‌اش گیر افتاده است. آروغ گرفتن نوزاد یکی از مهارت‌های ضروری برای والدین تازه‌کار است که به کاهش نفخ، آرامش بیشتر نوزاد و حتی بهبود خواب او کمک می‌کند. اما چطور می‌توان این کار را درست انجام داد؟ در این مطلب، روش‌های کاربردی و علمی برای گرفتن آروغ نوزاد را بررسی می‌کنیم، به بهترین حالت‌های نگه داشتن او می‌پردازیم و نشانه‌هایی را معرفی می‌کنیم که نشان می‌دهند نوزاد نیاز به آروغ گرفتن دارد؛ پس همراه کیکابو باشید. 

چرا آروغ گرفتن نوزاد ضروری است؟

 نوزادان از بدو تولد تا سه ماهگی، سیستم گوارشی نابالغی دارند و معمولاً هنگام شیر خوردن هوا می‌بلعند، بنابراین آروغ گرفتن نوزاد یک مرحله بسیار حیاتی در فرآیند تغذیه او محسوب می‌شود. بعد از سه ماهگی با رشد نوزاد و بهبود عملکرد گوارشی، نیاز به آروغ گرفتن کمتر می‌شود و اگر بعد از شیر خوردن احساس ناراحتی نکند، ممکن است دیگر نیازی به آروغ گرفتن نداشته باشد. بلعیدن هوا هنگام شیر خوردن و تخلیه نشدن آن، ممکن است مشکلاتی جدی در سیستم گوارش ایجاد شود و فرقی نمی‌کند تغذیه با شیر مادر است یا شیر خشک. معمولا به دلیل ویژگی‌های طبیعی شیر مادر، نوزاد کمتر هوای اضافی می‌بلعند؛ اما این بدان معنا نیست که نیازی به آروغ گرفتن ندارند. اجرای صحیح تکنیک‌های آروغ گرفتن همچنان به کاهش مشکلات گوارشی کمک می‌کند. همچنین مطالعات نشان می‌دهد که نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند، ممکن است به دلیل ساختار شیشه، هوای بیشتری را همراه شیر ببلعدند. از این رو، برای این دسته از نوزادان آروغ گرفتن امری حیاتی به حساب می‌آید.

نشانه‌هایی که نشان می‌دهند نوزاد به آروغ گرفتن نیاز دارد

شناخت علائم نوزاد هنگام نیاز به آروغ گرفتن می‌تواند به شما کمک کند تا با اجرای آموزش آروغ گرفتن نوزاد، سریعاً به رفع ناراحتی کودک بپردازید. علائم اصلی عبارتند از:

• گریه ناگهانی و بی‌دلیل پس از تغذیه:
  نوزادانی که پس از شیر خوردن به دلیل بلعیدن هوا دچار ناراحتی شده‌اند، ممکن است بدون دلیل واضح شروع به گریه کنند. این نشانه معمولاً نشان‌دهنده تجمع هوای اضافی در معده است.
• قوس دادن به پشت و تکان دادن مداوم دست‌ها:
  حرکات غیرعادی مانند قوس دادن به پشت یا تکان دادن دست‌ها می‌تواند بیانگر ناراحتی ناشی از تجمع هوا در معده باشد. این حرکات به عنوان سیگنالی از نیاز به آروغ گرفتن مطرح می‌شود.
• بالا آوردن شیر بعد از تغذیه:
  در مواردی که نوزاد پس از تغذیه شیر را بالا می‌آورد، ممکن است دلیل آن تجمع هوا در معده و عدم تخلیه مناسب آن باشد. این علامت به ویژه در نوزادانی که به مشکل نفخ مبتلا هستند، دیده می‌شود.
• بی‌قراری در هنگام خواب:
  نوزادانی که در خواب دچار بی‌قراری می‌شوند، اغلب به دلیل تجمع هوا و ناراحتی‌های گوارشی این وضعیت را تجربه می‌کنند. این بی‌قراری می‌تواند باعث کاهش کیفیت خواب و استراحت نوزاد شود.

آموزش آروغ گرفتن نوزاد + ویدئوی وایرال آموزشی 

برخی از نوزادان به طور طبیعی و بدون نیاز به کمک یا موقعیتی خاص آروغ می‌زنند. اما بیشتر نوزادان به کمک نیاز دارند و روش‌های مختلفی برای تسهیل این فرایند وجود دارد. سه موقعیت رایج برای آروغ گرفتن عبارتند از:

• روی شانه
• نشسته بر روی پای شما
• دراز کشیده روی پای شما

موقعیتی را انتخاب کنید که برای شما و نوزادتان راحت و مؤثر باشد. صرف‌نظر از روشی که انتخاب می‌کنید، قبل از شروع آروغ گرفتن، یک پارچه آروغ‌گیر، دستمال، حوله یا پوشک پارچه‌ای زیر چانه نوزاد بگذارید تا هر چیزی که بالا می‌آید را جذب کند و از کثیف شدن جلوگیری شود. ویدئویی که در زیر می‌بینیم، بهترین روش‌ها را برای امتحان کردن به شما نشان می‌دهد: 

آموزش آروغ گرفتن نوزاد روی شانه

1. به طور راحت بایستید یا بنشینید و کمی به عقب تکیه دهید.
2. نوزاد را از زیر باسن او بگیرید تا پشتیبانی شود.
3. مطمئن شوید که نوزاد به صورت ایستاده و پشت به شما قرار دارد و چانه او روی پارچه‌ای نرم است تا هر نوع بالا آمدن محتویات از دهان جذب شود.
4. با انگشتان دست آزاد خود به آرامی پشت شانه‌های نوزاد ضربه بزنید یا مالش دهید. ممکن است نوزاد کمی تکان بخورد؛ این امر مشکلی ندارد به شرطی که شانه شما از سر نوزاد پشتیبانی کند.

وقتی آروغ می‌گیرید، به آرامی برای یک دقیقه یا بیشتر، پشت نوزاد را بزنید. اگر نوزادتان بی‌قرار است و هنوز آروغ نزده، در یک موقعیت ثابت نایستید و وضعیت خود را تغییر دهید. تغییر موقعیت نوزاد می‌تواند به جابجایی حباب‌های گاز کمک کند تا بهتر آزاد شوند.

آموزش آروغ گرفتن نوزاد به صورت نشسته

برای آروغ زدن در حالت نشسته روی پا، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. نوزاد را به‌صورت افقی روی پای خود قرار دهید، به طوری که سینه‌اش کمی به جلو خم شود.
2. دست خود را زیر چانه او (نه گردن) قرار دهید تا از سینه و سرش پشتیبانی کنید.
3. پشت او را روی شانه‌ها بزنید تا آروغ بزند.

آموزش آروغ گرفتن نوزاد روی پا در حالت خوابیده

برای این روش خوابیده، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. نوزاد خود را به شکم روی زانوهای خود قرار دهید و سر او را با زانو، بازو یا دستتان پشتیبانی کنید.
2. مطمئن شوید که سر نوزاد کمی بالاتر از بقیه بدنش قرار دارد.
3. با فشار ملایم و ضربه‌های نرم به پشت نوزاد، آروغ او را بگیرید.

صبور باشید ممکن است آروغ گرفتن بین ۴ تا ۵ دقیقه طول بکشد و خود را به یک موقعیت محدود نکنید.

گرفتن آروغ نوزاد در خواب امکان پذیر است؟

اگر نوزاد شما در حین شیرخوردن به خواب رفت، می‌توانید همچنان آروغ او را بگیرید. دستورالعمل‌های آروغ زدن نوزاد خوابیده مشابه با آروغ زدن نوزاد بیدار است، فقط از حرکات ملایم‌تر استفاده کنید. اگر نوزاد شما هنوز تمام غذا را نخورده باشد، آروغ زدن ممکن است به بیدار شدن او کمک کند و او را ترغیب به ادامه تغذیه کند.

تکنیک‌های دیگر برای تسکین گاز در نوزادان

اگر آروغ زدن درد نوزاد را تسکین نداد، می‌توانید از موقعیت‌ها و تکنیک‌های دیگری برای حرکت دادن گاز موجود در دستگاه گوارش نوزاد استفاده کنید.

•   شما می‌توانید با ماساژ ملایم شکم یا حرکت دادن پاها به جلو و عقب (مثل رکاب زدن دوچرخه) به نوزاد کمک کنید.
•   قرار دادن نوزاد به حالت دمر (در صورتی که بیدار باشد) نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
•   می‌توانید علت گاز اضافی را بررسی کنید. مثلاً اگر شما در حال شیر دادن هستید، ممکن است چیزی در رژیم غذایی شما باعث ناراحتی نوزاد شود. هر کسی متفاوت است، اما یکی از شایع‌ترین عوامل ایجاد گاز، لبنیات است؛ شیر، پنیر، بستنی.
•   برخی از راه‌حل‌ها شامل کنار گذاشتن بطری به مدت کوتاهی قبل از شیر دادن است (زیرا تکان دادن بطری می‌تواند هوا به شیر اضافه کند)
•   اگر در حال شیر دادن با جریان شیر زیاد هستید، می‌توانید مقداری شیر را قبل از شیر دادن به طور دستی استخراج کنید تا از جریان سریع شیر جلوگیری شود. اگر از بطری استفاده می‌کنید، می‌توانید به سراغ بطری‌هایی بروید که طراحی خاصی برای کاهش مقدار هوای داخل بطری دارند..

اگر هیچ‌یک از این راه‌حل‌ها گاز نوزاد را تسکین نداد، داروهای بدون نسخه‌ای وجود دارند که والدین می‌توانند با مشورت پزشک آنها را امتحان کنند.

چه زمانی باید با پزشک مشورت کنید؟

معمولاً گاز در نوزادان باید بدون علائم اضافی باشد. اگر علائم زیر همراه با گاز وجود داشت، ممکن است مشکل دیگری را نشان دهند:  

• دمای بیش از 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سلسیوس)
• اسهال
• مدفوع خونی
• ناراحتی بیش از حد
• ناتوانی در آرام گرفتن

به علاوه، به یاد داشته باشید که آروغ زدن و رفلکس شیر (برگشت شیر) کاملاً طبیعی هستند، اما استفراغ پرتابی طبیعی نیست. اگر نوزاد شما پس از تغذیه، مقدار زیادی از شیر را به طور شدید استفراغ کند، با پزشک تماس بگیرید تا علت‌های دیگر بررسی شود.