باید و نبایدهای رفتار با نوزاد یک ماهه
در یک ماهگی، نوزاد به طور کامل وابسته به مراقبین خود بوده و نیازمندی‌های اساسی او شامل تغذیه، خواب، تعویض پوشک و برقراری ارتباط عاطفی میشود. درک رفتارها و نیازهای نوزاد در این سن، کلید ایجاد یک پیوند قوی و سالم بین والدین و فرزند است. در این مقاله به بررسی جنبه‌های مختلف رفتار با نوزاد یک ماهه، از جمله تغذیه، خواب، آرام کردن نوزاد و غیره می‌پردازیم تا شما و مراقبین بتوانید با اطمینان و آگاهی بیشتری از این دوره حساس عبور کنید.
رفتارهایی که باید با نوزاد یک ماهه انجام دهید
یک ماهگی نوزاد زمان حساسی است که نیازمند توجه و مراقبت ویژه والدین را دارد. رفتار با نوزاد یک ماهه تاثیر بسیار زیادی بر سیستم ایمنی و مهارت های ارتباطی کودک شما می‌گذارد؛ به همین دلیل در ادامه به بررسی چندین نکته مهم در این خصوص می پردازیم.
پاسخ دهی مناسب به گریه نوزاد
گریه، زبان اصلی نوزاد یک ماهه برای بیان نیازها و احساساتش است. پاسخ دادن سریع و همدلانه به گریه‌های نوزاد یکی از نکات مهم نگهداری نوزاد یک ماهه است که نه تنها او را آرام می‌کند؛ بلکه به او می‌آموزد که به مراقبین خود اعتماد کند و احساس امنیت داشته باشد. نادیده گرفتن گریه نوزاد با این تصور که او را لوس می‌کند، تصوری نادرست است و میتواند منجر به افزایش استرس و ناامنی در نوزاد شود. به جای آن، سعی کنید با بررسی علت گریه، به نیاز او پاسخ دهید. این علت میتواند گرسنگی، خیس بودن پوشک، احساس گرما یا سرما، نیاز به آغوش و یا صرفا احساس تنهایی باشد.
برای پاسخ دادن به گریه نوزاد، به آرامی با او صحبت کنید و او را در آغوش بگیرید. اگر این کار مؤثر نبود، به دنبال علائم دیگر باشید. اگر گرسنه به نظر می‌رسد، او را شیر دهید. اگر پوشکش خیس است، آن را تعویض کنید. هر بار در تعویض پوشک ابتدا بدن او را با یک دستمال مرطوب پایه آب تمیز و در صورت نیاز با آب و صابون ملایم شستشو دهید. با این کار از سوختگی پاهای نوزاد جلوگیری خواهید کرد و به آرام شدن او کمک می کنید. گاهی اوقات، نوزاد فقط به آغوش گرم و صدای آرامش‌بخش شما نیاز دارد تا احساس امنیت کند و آرام شود. ما در یک مقاله جداگانه در مورد انواع گریه نوزاد صحبت کرده‌ایم که میتواند به شما دید خوبی بدهد.
تماس پوستی و ماساژ
تماس پوستی و ماساژ جزو نکات مهم رفتار با نوزاد یک ماهه است که فواید بی‌شماری برای نوزاد دارند. تماس پوستی، به معنای قرار دادن نوزاد برهنه (فقط با پوشک) روی سینه برهنه مادر یا پدر است. این کار به تنظیم دمای بدن نوزاد، تثبیت ضربان قلب و تنفس، و تقویت پیوند عاطفی بین نوزاد و والدین کمک می‌کند. همچنین، تماس پوستی میتواند شیردهی را تسهیل کرده و باعث افزایش تولید شیر مادر شود. ماساژ نوزاد نیز فواید مشابهی دارد. ماساژ دادن به نوزاد، گردش خون را بهبود می‌بخشد، سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، به هضم غذا کمک می‌کند و باعث آرامش و کاهش استرس در نوزاد میشود. برای ماساژ نوزاد، از روغن‌های طبیعی و بدون بو استفاده کنید و حرکات آرام و ملایمی را بر روی بدن نوزاد انجام دهید.
بازی و زمان خوابیدن روی شکم
بازی کردن با نوزاد یک ماهه، به رشد حسی و حرکتی او کمک می‌کند. در این سن، نوزاد بیشتر به دیدن و شنیدن واکنش نشان می‌دهد. می‌توانید با نشان دادن تصاویر رنگی و متحرک، استفاده از تشک بازی، خواندن شعر و لالایی و یا تکان دادن اسباب‌بازی‌های صدادار، با او بازی کنید. به یاد داشته باشید که بازی باید کوتاه و متناسب با توانایی‌های نوزاد باشد. خوابیدن روی شکم نیز برای تقویت عضلات گردن و شانه‌های نوزاد بسیار مهم است. روزانه چند بار و هر بار به مدت چند دقیقه، نوزاد را زیر نظر خود روی شکم قرار دهید. این کار به نوزاد کمک می‌کند تا سر خود را بالا نگه دارد و برای غلتیدن و نشستن آماده شود. اگر نوزاد از خوابیدن روی شکم ناراحت است، می‌توانید ابتدا او را بر روی سینه خود قرار دهید و به تدریج مدت زمان خوابیدن روی شکم را افزایش دهید.
شیردهی بر اساس تقاضا
شیردهی بر اساس تقاضا به این معناست که هر زمان که نوزاد گرسنه بود، به او شیر بدهید. در یک ماه اول زندگی، نوزادان معمولا هر 2 تا 3 ساعت یک بار نیاز به شیر دارند. نشانه‌های گرسنگی در نوزاد شامل مکیدن دست‌ها، چرخاندن سر به دنبال سینه، و بی‌قراری است. به جای اینکه بر اساس یک برنامه زمانی مشخص به نوزاد شیر بدهید، به نشانه‌های گرسنگی او توجه کنید و هر زمان که نیاز داشت، به او شیر بدهید.
گرفتن آروغ بعد از شیردهی
گرفتن آروغ نوزاد بعد از شیردهی نیز جزو مهم ترین نکات رفتار با نوزاد یک ماهه محسوب میشود که به جلوگیری از دل درد و ناراحتی‌های گوارشی کمک می‌کند. نوزادان در حین شیر خوردن، مقداری هوا نیز می‌بلعند که میتواند باعث ایجاد نفخ و درد در معده آنها شود. برای گرفتن آروغ نوزاد، می‌توانید او را به صورت عمودی روی شانه خود قرار دهید و به آرامی به پشت او ضربه بزنید. همچنین، می‌توانید او را روی پاهای خود بنشانید و با یک دست از چانه‌اش حمایت کنید و با دست دیگر به پشت او ضربه بزنید. اگر بعد از چند دقیقه تلاش، نوزاد آروغ نزد، نگران نباشید. گاهی اوقات نوزاد نیازی به آروغ زدن ندارد. در این صورت، می‌توانید او را به آرامی در گهواره یا تخت خود قرار دهید و در وعده بعدی دوباره تلاش کنید.
تعامل و صحبت با نوزاد
تعامل و صحبت کردن با نوزاد، از همان بدو تولد، به رشد شناختی، زبانی و عاطفی او کمک می‌کند. با نوزاد خود صحبت کنید، برایش شعر بخوانید و از کلمات محبت‌آمیز استفاده کنید. تماس چشمی با نوزاد برقرار کنید و به او لبخند بزنید. این کارها به او احساس امنیت و عشق می‌دهد و باعث تقویت پیوند عاطفی بین شما و نوزادتان میشود. حتی اگر نوزاد نمی‌تواند کلمات شما را درک کند، او به لحن صدا و زبان بدن شما واکنش نشان می‌دهد. صحبت کردن با نوزاد، به او کمک می‌کند تا با ریتم و آهنگ زبان آشنا شود و پایه‌ای برای یادگیری زبان در آینده ایجاد کند. همچنین، تعامل با نوزاد، به او کمک می‌کند تا با دنیای اطراف خود ارتباط برقرار کند و مهارت‌های اجتماعی خود را توسعه دهد.
رفتارهایی که نباید با نوزاد یک ماهه انجام دهید
برخی از رفتارهای که به هیچ وجه نباید با نوزاد یک ماهه خود انجام دهید عبارت اند از:
تنها گذاشتن نوزاد
نوزاد یک ماهه به طور کامل به مراقبین خود وابسته است و نیاز شدیدی به حضور و توجه آنها دارد. تنها گذاشتن نوزاد، به خصوص در زمانی که گریه می‌کند یا نیاز به کمک دارد، میتواند باعث ایجاد اضطراب و ناامنی در او شود. نوزاد در این سن، هنوز در حال شکل‌گیری حس اعتماد به دنیای اطراف خود است و حضور مداوم و پاسخگویی مراقبین، نقش مهمی در ایجاد این حس اعتماد ایفا می‌کند. حتی برای مدت زمان کوتاه، نوزاد را در مکانی امن قرار دهید و اطمینان حاصل کنید که کسی او را زیر نظر دارد. برای راحتی خود و نوزادتان بهتر است که از یک تخت کنار مادر با کیفیت استفاده کنید. با این تخت هم مادر میتواند راحت تر بخوابد و هم جای نوزاد امن و راحت خواهد بود. همچنین در مواقع ضروری مادر به راحتی به نوزاد دسترسی خواهد داشت.
صداهای زیاد و همهمه
حواس نوزاد یک ماهه هنوز در حال تکامل است و سیستم عصبی او نسبت به محرک‌های خارجی بسیار حساس است. قرار گرفتن در معرض صداهای بلند و همهمه زیاد، میتواند باعث ایجاد استرس و تحریک بیش از حد در نوزاد شود. این موضوع میتواند منجر به گریه، بی‌قراری و اختلال در خواب نوزاد شود. محیطی آرام و کم‌صدا، به نوزاد کمک می‌کند تا احساس امنیت و آرامش داشته باشد و بتواند به راحتی استراحت کند و بخوابد.
تکان دادن شدید نوزاد
تکان دادن شدید نوزاد، به خصوص با عصبانیت، یک رفتار بسیار خطرناک است که میتواند منجر به آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیر مغزی شود. تکان دادن نوزاد میتواند باعث خونریزی مغزی، آسیب به نخاع، نابینایی، و حتی مرگ نوزاد شود. هرگز نوزاد را با عصبانیت تکان ندهید. اگر احساس می‌کنید که نمی‌توانید گریه نوزاد را تحمل کنید، او را در مکانی امن قرار دهید و از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده کمک بگیرید. همچنین برای حمل نوزاد با خود در بازار، سفر و پیاده رویی بهتر است که از یک کالسکه نوزاد راحت و ایمن استفاده کنید.
تنبیه کردن نوزاد
تنبیه کردن نوزاد یک ماهه، نه تنها بی‌فایده است؛ بلکه میتواند آسیب‌های روانی جدی به او وارد کند. نوزاد در این سن، هنوز قادر به درک ارتباط بین رفتار خود و عواقب آن نیست. تنبیه بدنی، میتواند باعث ایجاد ترس، اضطراب و ناامنی در نوزاد شود و به رابطه او با مراقبین آسیب برساند. به جای تنبیه، سعی کنید با درک نیازهای نوزاد و پاسخگویی به آنها، به او کمک کنید تا احساس امنیت و آرامش داشته باشد.
جمع بندی
به طور کلی رفتار با نوزاد یک ماهه نیازمند درک عمیق نیازهای او، صبر و حوصله فراوان و توجه مداوم است. پاسخگویی مناسب به گریه‌ها، ایجاد تماس پوستی، بازی‌های کوتاه و هدفمند، تغذیه بر اساس تقاضا و ایجاد محیطی آرام و امن، همگی به رشد سالم و ایجاد پیوند عاطفی قوی با نوزاد کمک می‌کنند. در مقابل، اجتناب از تنها گذاشتن نوزاد، قرار دادن او در معرض صداهای بلند، تکان دادن شدید و تنبیه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
